Wielu rolników okres transformacji ocenia bardzo negatywnie .W latach 80-tych rolnicy mieli okres prosperity. Wieś przezywała boom gospodarczy bo:

-uwolniono ceny żywności (w latach 70-tych ceny były kontrolowane –niedobór żywności

-pozostały dotacje do środków produkcji z lat 70-tych chłopi sprzedawali wszystko to co wyprodukowali ,nabrali bardzo dużo tanich wówczas kredytów. Sytuacja zmieniła się kredyty poszły w górę ,żywność potaniała itd. Już za rządu Mazowieckiego doszło do wielu protestów i uruchomiono Agencję Rolna ,która miała korygować rynek np. .skupować nadwyżki żywności, ale nie funkcjonowała ona za dobrze. Protekcjonizm lat 80-tych zaczął odradzać się już od 1992r W 93 do władzy dochodzą SLD,PSL i wprowadzają wiele udogodnień do rolników (dotacje ,utrudnienia dla importu itp.)Ceny zbóż do góry i wielu rolników przesłaniało się na ich produkcję, te jednak spowodowały wzrost cen pasz miejsca itd.96 r zmieszano cła na import zbóż.

Zróżnicowanie rolników w Polsce jest ogromne:

-latyfundyści-najczęściej dzierżawcy, gospodarze na tysiącach hektarów

-średniowieczni

-małomówni

-bezradni

-chłopi związani z rynkiem i gospodarstwa produkujące na użytek własny

Sprawia to te prowadzenie jednolitej polityki rolnej jest niemożliwe 98 2 miliony gosp. Rolnych ponad 50% powyżej 5h 20% mniej niż 2h powyżej 5h mniej niż 30% ok. 10% ok. 10% ponad 15h.Średnia wielkość gospodarstwa rosła bardzo wolno 600-655 tys gosp dla których głównym źródłem utrzymania jest sprzedaż na rynku ( w tym stys wlk gosp. Po PG Ruskich) które produkują połowę całości Jest to mniej w 1/3 55% gosp nie działa na rynku 45% działa częściowo lub w pełni Wieś dotknęły wszystkie negatywne skutki transformacji:

-bezrobocie, -bieda, -zapaść cywilizacyjna, -zanik instytucji kulturowych

W latach 90-tych dochody rolników były jednak większe niż robotników ,zmienia się styl życia młodych rolników- samochody ,TV. Bezrobocie na wsi jest 2razy większe niż w mieście .

Struktura rolnictwa porusza się:

-zmniejszyła się liczba średnich gosp.(5-15)

-wzrosła liczba i wielkich gospodarstw

Wzrost gospodarstw małych było to zabezpieczenie na wypadek bezrobocia tzn. zasiłek przysługiwał ludziom posiadającym gospodarstwo nie większe niż 2h-rodziny w większości są dwuzawodowi.

J.Wilkim

a) rolnicy farmerzy z rodzicami(1,6-1,8mln)dostarczają większości produktów rolnych

b) wielozawodowa ludność wiejska (5,5-6 mln) produkcją rynek w niewielkim zakresie maja tez inne dochody ,ale stabilną sytuację finansową.

c) poczwolna ludność wiejska 7 mln z małą działką przydomową uzależnieniem od rynku pracy na wsi oraz pomocy socjalnej państwa (ok. 40% to ludność utrzymująca się ze źródeł pozazarobkowych Pozostali to rodziny utrzymujące się z pracy porządkowej Na wsi mieszka 38% Polaków ,bez zdecydowanej pomocy ekonom. Ze strony państwa (np. inwestycje) wieś niedałaby sobie rady.