Ocena brak
Systematyka podatku
Kryterium przedmiotowe,
w procesie tym dochód najpierw kształtuje przychód, następnie zostaje ustalony przychód minus koszty i konsumpcja.
Przychodowe, opodatkowaniem jest tu objęty dochód brutto a więc bez uwzględnienia kosztów uzyskania;
jest to podatek łatwy w wymiarze i poborze, gwarantuje budżetowi państwa dochody, niezależnie od tego, jaki będzie ostateczny rezultat finansowy;
źródłami uzyskania przychodu mogą być:
-
czynsze dzierżawcze,
-
nieruchomości kapitału,
prowadzi to do tworzenia w określonym systemie podatkowym kilku rodzajów podatków przychodowych.
Dochodowe,
ta forma opodatkowania uzależnia wysokość podatku od osiągniętego wyniku finansowego; uwzględniają elementy osobowe opodatkowania;
dochód w sensie podatkowym, wyraża sumę zindywidualizowanych przychodów netto, uzyskiwanych w pewnym okresie czasu z poszczególnych źródeł przychodów,
Dochód = Przychód- Koszty.
Majątkowe,
przedmiotem opodatkowania jest majątek lub też jego przyrost;
podatki te określane są mianem realnych;
płacone są one z dochodu i mają charakter nominalny; w sensie prawnym podatek jest majątkowy, gdy jego konstrukcja prawna, a zwłaszcza przedmiot i podstawa opodatkowania dotyczą posiadania majątku w całości lub jego składników, nabycia lub zużycia, a także przyrostu majątku; wyróżniamy tutaj podatki:
-
od stanu majątku,
-
od zmiany praw majątkowych,
-
od przyrostu majątku.
Konsumpcyjne, w sensie ekonomicznym źródłem tych podatków jest dochód wydatkowany, czyli kwota produktu umniejszona w cenie;
rzeczywisty ciężar podatku ponosi ludność.
Obrotowe, za swój przedmiot opodatkowania mają czynności związane zarówno z przychodem, dochodem lub majątkiem.
Kryterium podmiotowe:
-
wg. podmiotu czynnego, są to podatki na rzecz kościołów i innych związków wyznaniowych oraz innych związków niepublicznych; podmiotem czynnym jest państwo lub inny związek publicznoprawny.
-
wg. podmiotu biernego, są to podatki od gospodarstw domowych i podmiotów gospodarczych;
- podmiotem biernym jest podmiot na, który państwo lub inny związek publicznoprawny nakłada obowiązek podatkowy.
Wg. powyższego kryterium wyróżniamy podatki:
-
od osób fizycznych;
-
od osób prawnych;
-
spółek jawnych, komercyjnych, cywilnych.
Wg. innej systematyki: podatki państwowe, samorządowe.
Podatki zwyczajne i nadzwyczajne, nakłada się je w wyjątkowych sytuacjach,
np. powodziowe;
celowe, należą do nich podatki, zasób środków majątkowych,
np. na rehabilitację osób niepełnosprawnych.
Inne podziały podatków;
Miarowe, konstruowany jest z uwzględnieniem całokształtu sytuacji faktycznych i prawnych związanych z danym podmiotem; są one dopasowywane do zdolności płatniczej,
np. podatek dochodowy;
Rynkowe, stanowią one istotny element kształtowania cen poprzez wpływ na strukturę kosztów, przy równoczesnym pomijaniu osoby obciążonej ciężarem podatkowym,
np. podatek obrotowy;
Fiskalne, służą one pokrywaniu potrzeb finansowych państwa poprzez przesuwanie dochodu narodowego od jednostki na rzecz ogółu.
Interwencyjne, służą głównie do oddziaływania na przebieg procesów gospodarczych lub społecznych;
Rzeczywiste, podstawa opodatkowania ustalona jest w wyniku postępowania podatkowego; kształtowana jest przez przebieg zdarzeń gospodarczych w określonym czasie;
są one uzależnione od wyników działalności gospodarczej.
Należne, podstawa opodatkowania ma charakter stały i jest niezależna od przyszłych zdarzeń gospodarczych; wysokość obciążenia ustalana jest „z góry”.
Naliczone, jest to kwota umieszczona na dokumencie zakupu.
Kryterium ponoszenia ciężaru podatkowego,
kryterium to ma związek z teorią przerzucalności podatku, która polega na przesunięciu przez podatnika ciężaru na inny podmiot;
może on powodować:
- wzrost cen towarów i usług zbywalnych przez podatnika, jest to przerzucanie w przód;
- obniżenie cen nabywanych przez podatnika , przerzucenie w tył.
oddziaływają regresywne w stosunku do dochodów ludności;
są wyrazem preferencji fiskalnej funkcji podatku;
ich zaletą jest to, że dotyczą dochodu zużywanego na zakup dóbr i usług.
Bezpośrednie,
występują, gdy normatywnie określone źródło podatku, przedmiot i podmiot są zbieżne z rzeczywistym źródłem ekonomicznym podatku i przedmiotem podatku;
stwarzają przesłanki do respektowania zdolności płatniczej podatnika;
umożliwiają indywidualizację ciężaru podatkowego;
są tu możliwe do zastosowania ulgi, zwolnienia, wyłączenia.