Ratel, zwierzę o bardzo charakte­rystycznym wyglądzie, jest jednym z najbardziej zaciekłych drapież­ników wśród małych ssaków. Jego ciało jest przysadziste, ale nie jest podobny do europejskiego bor­suka. Chociaż zasięg występowa­nia gatunku jest dosyć duży, ratel jest ssakiem rzadkim, szczególnie w pobliżu siedzib ludzkich.
Ratel, zwany też borsukiem miodożerem, jest agresywnym, odważnym zwierzęciem i wy­stępuje w różnorodnych środowiskach. Należą do nich gęste lasy i bardziej odkryte, ska­liste okolice sięgające do wysokości 3000 metrów nad poziomem morza oraz sawanna. Chociaż naj­prawdopodobniej woli on obszary bardziej suche, nie jest rzadkim gatunkiem na mokrych terenach trawiastych, a nawet w lesie deszczowym.
Najbardziej rzucającą się w oczy cechą ratela jest jego srebrzystoszary „płaszcz", który ciągnie się na grzbiecie od czubka głowy po nasadę ogona. Kontrastuje on ostro z brunatnymi lub czarnymi nogami i podbrzuszem. Wielkość tej okrywy może się zmieniać i tylko nieliczne osobniki - głównie spotykane w Kongo - są całkowicie czarne. Tułów ratela jest masywny, kończyny krótkie i mocne. Szczególnie duże są łapy przednie, które są wypo­sażone w długie, mocne i zakrzywione pazury.
Pysk jest tępy, szczęki mocne, a zęby ostre. Ratel ma małe oczy, a małżowiny uszne ledwo mu wy­stają z futra. Ratel, kiedy się przemieszcza, unosi do góry krótki, puszysty, czarny ogon. Zwierzę czasami zatrzymuje się, aby z tułowiem położo­nym płasko na ziemi i uniesioną głową wciągać powietrze. Rozpoznaje w ten sposób rozchodzące się w powietrzu zapachy.
Posiada też niezwykle mocną i grubą okrywę skórną. Niełatwo ją uszkodzić zębom, szponom łub żądłom innych zwierząt. Ponadto jest ona bar­dzo luźna, tak więc żaden drapieżnik nie jest w sta­nie utrzymać ssaka nieruchomo - może on łatwo wywinąć się napastnikowi. Złapany za kark, mając luźną skórę, potrafi okręcić się i ugryźć napastni­ka. Chociaż ratel jest przede wszystkim aktywny o zmierzchu i w nocy, w spokojnych, oddalonych od ludzi miejscach może prowadzić też dzienny tryb życia. Zwykle jednak dzień spędza na odpo­czynku w norze, którą może sobie sam wykopać lub zająć po innym zwierzęciu. Ratel jest przede wszystkim zwierzęciem naziemnym, które nie­ustannie penetruje swój areał osobniczy i porusza się na obszarze kilku kilometrów kwadratowych. Jego ścieżki i inne stałe punkty są oznaczane wydzieliną gruczołów odbytowych, która ma bar­dzo nieprzyjemną, ostrą woń. Wydaje się jednak, że ratel nie broni granic swego terytorium.
Zasadniczą częścią pokarmu ratela są małe ssaki żyjące w norach i młode większych ssaków, takich jak antylopy. Ssak ten odnajduje zdobycz za pomo­cą węchu, a następnie mocnymi pazurami wykopu­je ofiary z nor. Niektóre zwierzęta są najpierw zapę­dzane do nory, a następnie wygrzebywane z niej łapami. Gdy tylko ratel uchwyci ofiarę w swe mocne szczęki, nie popuści uścisku, lecz zaczyna potrząsać głową, dopóki zdobycz nie padnie lub nie będzie całkowicie wyczerpana. Uzupełnieniem diety są owady, pająki, skorpiony, gady, ryby, płazy, ptaki i ich jaja, padlina, kłącza, bulwy, jago­dy i inne owoce. Ratel, kiedy poszukuje pokarmu za pomocą pazurów zdziera korę z drzew i prze­wraca leżące kłody lub kamienie. Jego ulubionym smakołykiem jest miód, a w pobliżu osiedli ludz­kich ssak ten odwiedza też śmietniki.

Wrogowie i partnerzy
Ratel ma niewielu wrogów naturalnych, być może dlatego, że jest na tyle silny, aby zaatakować zwie­rzęta kilka razy większe od niego. Tego nieustra­szonego małego drapieżnika widywano w potycz­kach z końmi, antylopami, bydłem i bawołami.
Ratele żyją samotnie lub w parach. Z natury są dosyć ciche, lecz gdy zostaną zaniepokojone lub zaatakowane, wydają chrapliwe, ostrzegawcze po­mrukiwania. Niewiele wiadomo o zwyczajach rozrodczych dzikich osobników. Nie jest też łatwo hodować je w niewoli. W okresie kojarzenia się i poszukiwania partnerek rozrodczych samce stają się względem siebie bardziej agresywne. Do ko­jarzenia się w pary dochodzi w różnych porach roku, w zależności od miejsca występowania. Młode przychodzą na świat po upływie sześcio­miesięcznej ciąży. Rodzą się one w specjalnie dla nich przygotowanej, wyścielonej źdźbłami traw norze. W miocie może rodzić się od jednego do czterech młodych - przeciętnie dwa. Potomstwo ma rudobrązową sierść i jest zaciekle bronione przez samicę, która stara się przez jakiś czas utrzy­mać je w norze lub w jej pobliżu. Samce nie poma­gają samicom w wychowywaniu potomstwa.
Ratel jest w niektórych miejscach uważany przez pszczelarzy i farmerów za szkodnika, gdyż plądru­je ule i wykrada drób. Z tego względu w wielu miejscach na obszarze zasięgu występowania tego gatunku poluje się na niego, truje i chwyta w pułap­ki. W wyniku tego prawie wszędzie liczebność rate­la znacznie zmniejszyła się, a obecnie na wielu obszarach jest zwierzęciem podlegającym ochronie.

■ Ratel wydaje bardzo charakterystyczny, grzechoczący dźwięk. Inne odgłosy to ostre szczeknięcia wydawane w podnie­ceniu i zgrzytanie w czasie żerowania.
■ Znany jest przypadek zabicia przez rate­la mierzącego 3 metry pytona w Parku Narodowym Krugera. To nieustraszone zwierzę zabiło też bawołu odgryzając mu jądra, w wyniku czego olbrzym wykrwawił się na śmierć.
■ W spotkaniach z silniejszymi napastni­kami, których ratel nie jest w stanie odstra­szyć, mały drapieżnik często udaje, że jest martwy, aby zniechęcić drapieżcę.

RATEL I MIODOWÓD
W Afryce ratele i ptaki miodowody (Indica­tor indicator) żyją w szczególnym związ­ku. Miodowody uwielbiają miód, jednak nie są w stanie dostać się do niego. Kiedy ptak wyczuje, że jakieś zwierzę lub czło­wiek jest w pobliżu, zaczyna wydawać charakterystyczny odgłos. Ratele podą­żają za ptakiem do gniazda pszczół. Nawet jeżeli znajduje się ono wysoko na drzewie, ratel wspina się do niego, a następnie za pomocą pazurów rozdrapuje wejście do barci i zaczyna ucztę. Zjada larwy, psz­czoły i miód. Tym samym pokarmem żywi się miodowód. Nieczuły na pszczele żądła ratel posiada także jeszcze inną „broń" przeciwko owadom; opróżnia zawartość swych gruczołów odbytowych dookoła gniazda pszczół - zapach wydzieliny osza­łamia owady.

Ratel (Mellivora capensis) należy do rodziny Mustelidae w rzędzie Carnivora.
Jest jedynym przedstawicielem swojego rodzaju.
Długość głowy i tułowia: 60-90 cm
Ogon: 15-25 cm
Wysokość w kłębie: 25-30 cm
Masa: 8-13 kg
Rozmieszczenie: Bliski i Środkowy Wschód, część Indii i południowej Rosji, Afryka na południe od Sahary z wyjątkiem nadmorskich rejonów pustyni Namib.