Samokształcenie - samodzielne zdobywanie wiadomości, umiejętności i sprawności praktycznych z określonej dziedziny wiedzy. W szerszym ujęciu - kształtowanie własnej osobowości według własnego wzoru ideału.

Nazywane również "samouctwem". Samokształcenie osiąga optymalny poziom wtedy gdy przekształca się w stałą potrzebę życiową człowieka oraz stanowi oparcie dla kształcenia ustawicznego. Proces ten rzadko występuje w czystej postaci, często bywa powiązany z tradycyjną nauką w szkole bądź kształceniem korespondencyjnym.

Kształcenie ustawiczne - jest procesem stałego odnawiania, doskonalenia i rozwijania kwalifikacji ogólnych i zawodowych jednostki, trwającym w ciągu całego jej życia.

Kształcenie może odbywać się poprzez uczestnictwo w:

szkoleniach, kursach zawodowych lub hobbystycznych;

studiach podyplomowych;

wyjazdach studyjnych, konferencjach, seminariach;

A także poprzez:

oglądanie lub słuchanie audycji edukacyjnych;

czytanie czaspism edukacyjnych;

naukę za pomocą internetu (na odległość).

Ciekawą formą edukacji jest Uniwersytet Trzeciego Wieku skupiający osoby starsze i organizujący im zajęcia w grupach tematycznych. Podobną rolę pełniły kiedyś Uniwersytety Ludowe służąc edukacji społecznej szerokich rzesz.