Ocena brak
Poezja Potockiego jest wyrazem troski o naprawę RP
Transakcja wojny chocinskiej:
-> Za treść tego utworu autor przyjął wojnę ze szczególnym uwzględnieniem jednej bitwy pod Chocimiem.
-> Potocki powraca do konkretnych wydarzeń. Jest to upoetyzowana kronika tej wojny. Została napisana na podstawie jednego z pamiętników jednego z dowódców. Jest to poemat rycerski. Charakterystycznym elementem takiego eposu jest inwokacja.
-> W niej autor zwraca się do Boga. Są tam porównania homeryckie. Jest tam zawarta prośba o błogosławieństwo dla dzieła, które właśnie tworzy autor.
-> Autor charakteryzuje przodków broniących ojczyzny i przez to wskazuje jak powinni zachowywać się współcześni. Polacy biorący udział w tej bitwie stali w obronie wolności szlacheckich, wiary, własnego domu, dobytku, własnej czci, w obronie ojczyzny i jej wolności.
-> W dalszej części tego utworu jest ocena wrogów. Autor mówi, że nie są oni dobrzy w walce. Uważa ich za ludzi złych.
-> Służy to pokazaniu waleczności Polaków. Polska miała być podmurzem chrześcijaństwa i nie dopuścić heretyckiej zarazy, żeby rozpowszechniła się wśród ludzi. Utwór ten miał pokazywać duszę rycerską Polaków.
-> Według Potockiego o doskonałości żołnierzy świadczyło ich męstwo i religijność.
-> Charakteryzując przodków zwraca uwagę na ich waleczność, dumę i dbałość o honor. Zasługi są obserwowane przez Boga i wynagradzane przez niego. Bóg pomaga zwyciężać. Pociechą dla żołnierzy jest to, że walczą w jego imię.
-> W utworze jest alegoria, gdzie biały orzeł płacze nad mogiłą ojczyzny wspominając wspaniałą przeszłość.
"Polska nierządem stoi". W utworze tym autor krytykuje polskie prawa, które jest niesprawiedliwe i chaotyczne. Poeta twierdzi, że Polska przeżywa swój najgorszy kryzys polityczny i gospodarczy w swej historii. "Wracam znowu, skądem, żeby tak srogim z Polską nie ginął nierządem". Chociaż są wciąż nowe prawa i konstytucje jednak nie poprawiają one sytuacji. "Co rok to nowe prawa i konstytucje". Poeta jest również przeciw uciskowi biednej szlachty i chłopstwa. "Szlachta tylko uboga i biedni ziemianie". Treść utworu jest dość obszerna, zawierająca inwersję "Nierządem Polska stoi"
"Pospolite ruszenie". W utworze przedstawiony jest satyryczny obraz polskiego obozu wojskowego. Podczas ataku Kozaków, rotmistrz wydał doboszowi rozkaz obudzenia szlachty. Jednak to nie chce wstać, bowiem twierdzi, że nie będzie się równać z chłopstwem. "Że braciej szlachty rozkazuje z chłopami na straży". Szlachta twierdzi również, że wiele nocy nie spała i jest bardzo zmęczona. Oskarża rotmistrza o złamanie szlacheckiej wolności, wedle której nie podlegali rozkazom wojskowym. Grożą rotmistrzowi, że będzie odpowiadał na sejmiku w Proszwicach.
"Kto mocniejszy, ten lepszy". Potocki w utworze tym poruszył tematy związane z tolerancyjnością religijną. Uważa on, że każdy ma prawo do wyznawania jakich chce religii. Autor potępia wszelkie represje stosowane przeciwko innowiercom, a przede wszystkim arianom. "Temu nieborakowi nie chciał Bóg dać, to mu wioskę wziąć, tego wygnać na tułactwo z domu?" Twierdzi on również, że wielu katolików jest niepraktykujących, co uważa za większe przewinienie niż być arianem. "Każdy wierzy w Kościół, chyba że nie czyni. To nie taki gorzej niźli arian przewini".
"Zbytki polskie". Autor w tym wierszu wylicza myśli szlachty, która marzy o bogactwach, wygodzie, klejnotach, strojach, zabawach, rozrywkach. Dbają oni tylko o swoje interesy, nie troszcząc się o losy ojczyzny, która potrzebuje pieniędzy na obronę i wojsko. "Choć się co rok w granicach swych ojczyzna zwęża, choć ma bory umierają żołnierze niepłatna".