Tworzenie ogólnych metateoretycznych modeli zdrowia ma coraz większe znaczenie w naukach o zdrowiu i dotyczy także psychologii klinicznej, a w szczególności psychologii zdrowia.

W odniesieniu do pojęcia zdrowia psychicznego wiele wniosło porównanie pojęcia zdrowia psychicznego do pojęcia szczęścia. Tatarkiewicz przeprowadzając porównawczą analizę tych dwóch pojęć wykazał, że iż one do siebie bardzo zbliżone w tym sensie, że zarówno zdrowie psychiczne, jak i szczęście:

• może być uznawane jako stan w określonej chwili lub stały układ czyn­ności;

• może być rozpatrywane od strony subiektywnej, a także oceniane jako obiektywny układ warunków;

• może być wynikiem empirycznych badań bądź pojmowane jako idealny wzorzec.

Najważniejsze jest jednak to, iż Tatarkiewicz stwierdza, że zdrowie psy­chiczne może mieć różne przedmiotowe odniesienia. Jedni widzą jego istotę w samorealizacji i rozwoju, inni uznają za istotne trafne spostrzeganie siebie i innych, jeszcze inni uważają, że zdrowie polega na radzeniu sobie ze stresem, harmonizowaniu i scalaniu różnych funkcji. Jego zdaniem istnieje wiele teorii zdrowia, podobnie jak i szczęścia, i żadna nie jest lepsza od innych. Dochodzi więc do wniosku, że zdrowie psychiczne jest pojęciem wieloznacznym - pluralistycznym i że trzeba wyróżniać typy zdrowia. W związku z tym stwierdza też, że ludzie mogą być zdrowi na różne sposoby.

Dotyczy to przede wszystkim konkretnych 44 odniesień do zdrowia. Zdrowie jest też według Tatarkiewicza jednym z dóbr człowieka, ale nie jest dobrem jedynym. Uważa on, podobnie jak Jahoda, że są inne dobra w życiu człowieka poza zdrowiem. W tej metateoretycznej analizie uwzględniono wszystkie ważne aspekty zdrowia. Tatarkiewicz uważa też, w odróżnieniu od niektórych badaczy dobrostanu, że zdrowie nie jest tożsame ze szczęściem, ale między tymi pojęciami zachodzi bliski związek: „Poczucie szczęścia jest objawem zdro­wia psychicznego, naturalnym, choć nie zawsze możliwym. A zdrowie jest warunkiem szczęścia, istotnym, choć nie jedynym". Analiza, jaką przeprowadził ten filozof akcentuje bliskość dwóch ważnych pojęć i określa ich cechy formalne. Wykazał on, że nie można stworzyć jednej powszechnie obowiązującej definicji zdrowia, która odnosiłaby się do kon­kretnych postulatów psychologicznych, istnieje bowiem wiele równopraw­nych koncepcji psychologicznych człowieka.

Gdy posługujemy się twier­dzeniami teorii realistycznych (np. rozwoju poznawczego, teorii neobehawioralnych i kognitywnych) obracamy się w sferze twierdzeń dowiedzionych badaniami empirycznymi, gdy natomiast posługujemy się teoriami postulatywnymi stosujemy pojęcia czysto teoretyczne i metody nie sprawdzone w badaniach empirycznych. Świadomość tej odmienności jest ważna w prak­tyce, gdy konstruujemy cele terapeutyczne i programy działań prozdrowotnych.