Ocena brak
PODEJŚCIA DO KATEGORII ZDROWIE I ZDROWIE PSYCHICZNE - Tworzenie ogólnych modeli zdrowia
Tworzenie ogólnych metateoretycznych modeli zdrowia ma coraz większe znaczenie w naukach o zdrowiu i dotyczy także psychologii klinicznej, a w szczególności psychologii zdrowia.
W odniesieniu do pojęcia zdrowia psychicznego wiele wniosło porównanie pojęcia zdrowia psychicznego do pojęcia szczęścia. Tatarkiewicz przeprowadzając porównawczą analizę tych dwóch pojęć wykazał, że iż one do siebie bardzo zbliżone w tym sensie, że zarówno zdrowie psychiczne, jak i szczęście:
• może być uznawane jako stan w określonej chwili lub stały układ czynności;
• może być rozpatrywane od strony subiektywnej, a także oceniane jako obiektywny układ warunków;
• może być wynikiem empirycznych badań bądź pojmowane jako idealny wzorzec.
Najważniejsze jest jednak to, iż Tatarkiewicz stwierdza, że zdrowie psychiczne może mieć różne przedmiotowe odniesienia. Jedni widzą jego istotę w samorealizacji i rozwoju, inni uznają za istotne trafne spostrzeganie siebie i innych, jeszcze inni uważają, że zdrowie polega na radzeniu sobie ze stresem, harmonizowaniu i scalaniu różnych funkcji. Jego zdaniem istnieje wiele teorii zdrowia, podobnie jak i szczęścia, i żadna nie jest lepsza od innych. Dochodzi więc do wniosku, że zdrowie psychiczne jest pojęciem wieloznacznym - pluralistycznym i że trzeba wyróżniać typy zdrowia. W związku z tym stwierdza też, że ludzie mogą być zdrowi na różne sposoby.
Dotyczy to przede wszystkim konkretnych 44 odniesień do zdrowia. Zdrowie jest też według Tatarkiewicza jednym z dóbr człowieka, ale nie jest dobrem jedynym. Uważa on, podobnie jak Jahoda, że są inne dobra w życiu człowieka poza zdrowiem. W tej metateoretycznej analizie uwzględniono wszystkie ważne aspekty zdrowia. Tatarkiewicz uważa też, w odróżnieniu od niektórych badaczy dobrostanu, że zdrowie nie jest tożsame ze szczęściem, ale między tymi pojęciami zachodzi bliski związek: „Poczucie szczęścia jest objawem zdrowia psychicznego, naturalnym, choć nie zawsze możliwym. A zdrowie jest warunkiem szczęścia, istotnym, choć nie jedynym". Analiza, jaką przeprowadził ten filozof akcentuje bliskość dwóch ważnych pojęć i określa ich cechy formalne. Wykazał on, że nie można stworzyć jednej powszechnie obowiązującej definicji zdrowia, która odnosiłaby się do konkretnych postulatów psychologicznych, istnieje bowiem wiele równoprawnych koncepcji psychologicznych człowieka.
Gdy posługujemy się twierdzeniami teorii realistycznych (np. rozwoju poznawczego, teorii neobehawioralnych i kognitywnych) obracamy się w sferze twierdzeń dowiedzionych badaniami empirycznymi, gdy natomiast posługujemy się teoriami postulatywnymi stosujemy pojęcia czysto teoretyczne i metody nie sprawdzone w badaniach empirycznych. Świadomość tej odmienności jest ważna w praktyce, gdy konstruujemy cele terapeutyczne i programy działań prozdrowotnych.
Podobne prace
-
PODEJŚCIA DO KATEGORII ZDROWIE I ZDROWIE PSYCHICZNE - Model biomedyczny i holistyczno - funkcjonalny zdrowia
-
PODEJŚCIA DO KATEGORII ZDROWIE I ZDROWIE PSYCHICZNE
-
PODEJŚCIA DO KATEGORII ZDROWIE I ZDROWIE PSYCHICZNE - Tworzenie zespołów kryteriów zdrowia psychicznego
-
Biologiczno - antropologiczne i pedagogiczne aspekty promocji zdrowia