Ocena brak
Ku ortodoksji chrześcijańskiej - Herezja ariańska
W Kościele egipskim występowała silniejsza tendencja usiłująca pogodzić dogmaty chrześcijańskie z zasadami filozofii greckiej (Klemens z Aleksandrii, Orygenes z Aleksandrii). Orygenes tworzył system teologiczny na podstawie platońskiej teorii idei. Logos utożsamiał ze Słowem, Rozumem, Synem Bożym, Jezusem. Na początku IV wieku znany wśród parafian Aleksandrii Ariusz nauczał, że w boskiej Trójcy tylko Bóg-Ojciec jest wieczny. Pierwszym jego tworem był syn albo Logos, a tworem Logosu był Duch Święty. Syn przeto nie może być równy ojcu, a tylko podobny do niego. W interpretacji teologicznej oznaczało to, że Chrystus nie jest Bogiem.
Nauka Ariusza została potępiona najpierw przez biskupa aleksandryjskiego, a następnie przez miejscowy sobór, jednakże mimo tych potępień arianizm rozprzestrzeniał się. W 325 roku zwołano w Nicei sobór biskupów chrześcijańskich całego cesarstwa. Przyjął on zwięzłe sformułowanie dogmatów chrześcijańskich, tzw. nicejski symbol wiary. Soborowi przewodniczył cesarz Konstantyn, który ostatecznie zatwierdził nicejski symbol wiary. Ariusza wyklęto ( ale nawet wówczas arianizm rozprzestrzeniał się dalej); ponownie potępiono go na soborze w Konstantynopolu w 381 roku.