Najbliższymi krewniakami kapibar - największych gryzoni świata - są świnki morskie. Skamieniałe szczątki zwierząt z tej rodziny pochodzą sprzed pięciu milionów lat, kiedy niektóre gatunki kapibar były prawie tak duże, jak dzisiejsze nosorożce.
K apibary żyją w Ameryce Południowej w rejonach na wschód od Andów i od Pa­namy po Argentynę. Chociaż zamieszku­ją różnorodne środowiska, to jednak zawsze prze­bywają w pobliżu wód - strumieni, stawów, jezior, rzek i bagien. Preferują miejsca porośnięte gęstą roślinnością, jednak są też spotykane na terenach otwartych. Łacińską nazwę gatunkową - Hydro-choerus hydrochaeris - można przetłumaczyć jako „świnia wodna", co prawidłowo oddaje jedynie powiązania tego gatunku z wodnym środowiskiem, a nie jego stosunki pokrewieństwa.

Wygląd
Kapibary są krępe, mają pękaty tułów, krótkie nogi i nie posiadają ogona. Mają one mocną, zwartą syl­wetkę, szeroką głowę, tępo zakończony pysk, krót­kie, zaokrąglone małżowiny uszne i małe oczy, wyraźnie rysujące się na tle głowy. Rudobrązowa sierść jest długa i szorstka, jednak tak rzadka, że pod włosem widać nagą skórę. Między palcami znajduje się błona pławna, otwory nosowe, oczy i uszy są umieszczone u tych zwierząt wysoko na głowie, co wskazuje, że kapibary spędzają dużo czasu w wodzie. Kiedy płyną, ponad powierzch­nię wody wystają im tylko nozdrza, oczy i uszy.
Osobniki obu płci mają dobrze wykształcone zapachowe gruczoły analne, które wydzielają cuch­nącą substancję. Samce posiadają oprócz tego gru­czoły zapachowe na pysku; u dojrzałych osobni­ków wyglądają one jak wystający, nieowłosiony garb na wierzchołku nosa, zwany morillo.

Zwyczaje
Na obszarach, gdzie kapibary są rzadko niepoko­jone przez ludzi, ssaki te prowadzą głównie dzienny tryb życia. Są najbardziej aktywne późnym popołudniem i wieczorem. Kąpią się i odpoczy­wają podczas spiekoty w środku dnia, czasami przebywają w zacienionych zaroślach i mogą tam wygrzebywać płytkie legowiska. Populacje żyjące bliżej osad ludzkich zaczęły prowadzić nocny tryb życia i żerują po zapadnięciu zmierzchu. W każ­dym z przypadków kapibary rzadko kiedy długo śpią. Krótkie okresy odpoczynku są przerywane żerowaniem i innymi czynnościami.
Kapibary są zwierzętami stadnymi, żyjącymi w grupach liczących do dwudziestu osobników.
Składają się one z samca dominanta, kilku samic i ich potomstwa oraz młodych samców. U kapibar hierarchia w stadzie jest ściśle ustalona i zwykle utrzymywana siłą, gdyż samiec dominant przega­nia intruzów i zbyt śmiałe samce z podporządko­wanej mu grupy.
Korzyścią życia w stadzie jest to, że łatwiej można wykryć obecność drapieżników. Dawniej najgroźniejszym wrogiem kapibar był jaguar, obec­nie większe zagrożenie, szczególnie dla młodych osobników, stwarzają lisy. W odpowiedzi na ostrze­gawcze szczeknięcie jednego osobnika całe stado szybko ucieka do wody. Gdy drapieżnik zbliża się, kapibary formują kolo, w środku którego znajdują się młode, a na zewnątrz dorosłe osobniki zwróco­ne głowami w stronę napastnika. Oprócz ostrze­gawczego szczeknięcia, kapibary wydają inne gło­sy, takie jak gwizdy, chrząknięcia, a w momentach zadowolenia - pomrukiwania.

Pokarm i żerowanie
Kapibary są wyłącznie roślinożerne i zjadają róż­nego rodzaju trawy oraz rośliny wodne. Dieta może być uzupełniona ziarnem, melonami i innymi so­czystymi owocami. Podczas żerowania w maksy­malny sposób wykorzystują to, co oferuje im śro­dowisko - pod koniec pory suchej potrafią żywić się nawet niską, wysuszoną trawą. Ich zęby są dobrze przystosowane do tego rodzaju pokarmu: dwie pary dużych siekaczy ścinają rośliny, które są rozciera­ne przez zęby policzkowe. Nie posiadają one korze­ni i rosną przez cale życie zwierzęcia, tak więc nigdy się nie zużywają.

Rozmnażanie
Chociaż prawdopodobnie kapibary mogą przystę­pować do rozrodu przez cały rok, to jednak więk­szość samic rodzi w okresie pory deszczowej, która następuje w różnych miesiącach w obrębie zasię­gu występowania gatunku. Do kopulacji dochodzi głównie w wodzie, samiec często ciężarem swego ciała spycha samicę pod powierzchnię. Po okresie ciąży, trwającej blisko pięć miesięcy, samica rodzi od jednego do ośmiu - zwykle około pięciu - mło­dych. Przychodzą one na świat pod osłoną gęstej roślinności i w momencie urodzenia się są już dobrze rozwinięte. Mają otwarte oczy, są okryte rzadką sierścią i już po kilku godzinach mogą podą­żać za matką.
Młode kapibary są karmione mlekiem przez swe matki, a także przez te samice w grupie, które są akurat w okresie laktacji. Trwa to przez cztery mie­siące, później młode stają się samodzielne. Doj­rzewają płciowo w wieku piętnastu miesięcy. Sami­ce rodzą raz w roku.

Zagrożenia
Na kapibary polowano od wielu stuleci. W rezulta­cie liczebność gatunku, pomimo że jest on szero­ko rozprzestrzeniony, na wielu obszarach dras­tycznie się zmniejszyła. Chociaż ssaki te nie są zagrożone wyginięciem, to jednak, na przykład w Peru, znikły z wielu obszarów wodnych, gdzie kiedyś były bardzo liczne. Największym zagroże­niem dla tych zwierząt jest osuszanie przez czło­wieka terenów podmokłych.

Eksploatacja
W Wenezueli przez wiele lat dokonywano istnych rzezi kapibar, częściowo z tej przyczyny, iż farme­rzy uważali je za konkurentów pokarmowych zwie­rząt domowych. Jednak jak wykazały badania, ka­pibary - żywiące się niską roślinnością w pobliżu wody - nie stanowią istotnej konkurencji dla bydła. Ponadto w Wenezueli istniało zapotrzebowanie na mięso kapibar, gdyż katoliccy misjonarze w szes­nastym wieku zaliczyli kapibary do zwierząt, które mogły być zjadane w okresie Wielkiego Postu. Z tego powodu do dzisiaj dość często można tam spotkać hodowle kapibar, a dorosłe osobniki są corocznie zabijane, głównie w lutym. Kapibary ho­duje się nie tylko dla ich mięsa, ale także skór oraz tłuszczu wykorzystywanego w przemyśle farma­ceutycznym. Uważa się, że hodowle kapibar mają korzystny wpływ na utrzymanie naturalnych tere­nów podmokłych.

■ Czując się w wodzie, jak w swoim żywio­le, kapibary są doskonałymi nurkami. Mogą przebywać pod wodą nawet przez 5 minut.
■ Karol Darwin wspomniał o kapibarach w swoich notatkach z obserwacji tereno­wych w Ameryce Południowej. Opisał je jako „największe zwierzę gryzące na świe­cie" i podał, że osobnik zastrzelony przez niego w pobliżu Montevideo miał masę po­nad 44 kilogramów.
■ Nazwę nadaną kapibarze przez jedno z południowoamerykańskich plemion in­diańskich można przetłumaczyć jako „władca traw".
■ Wśród miejscowej ludności siekacze kapibar są cenione jako ozdoby, a ze skóry wyrabia się różne przedmioty.

Kapibara (Hydrochoerus hydrochaeris) należy do rodziny Hydrochoeridae w rzędzie Rodentia.
Innym przedstawicielem rodzaju jest mniejszy gatunek H. isthmius z Panamy, zach. Kolumbii i pł.-zach. Wenezueli.
Długość: głowa i tułów do 1,3 m.
Wysokość: w kłębie do 60 cm.
Masa: średnio 50 kg.