Ocena brak
GRUPOWANIE STANOWISK PRACY
Drugim elementem konstrukcyjnym struktury organizacyjnej jest grupowanie stanowisk organizacyjnych według logicznego układu.
Każde przedsiębiorstwo wykorzystuje w procesie grupowania cztery najbardziej rozpowszechnione kryteria: produkt, funkcję, klientów i lokalizację.
-
Grupowanie według wyrobu – każdy dział odpowiada za określony wyrób lub grupę pokrewnych wyrobów. Podział według wyrobu jest logicznym rozwiązaniem wtedy, gdy dany typ wyrobu wymaga technologii produkcji i metod marketingu różniących się znacznie od stosowanych w pozostałych częściach organizacji.
Do podstawowych zalet tej metody należą:
-
łatwość integracji i koordynacji całej działalności związanej z wyrobem lub grupą wyrobów
-
większa szybkość i skuteczność podejmowania decyzji
-
możliwość względnie taniej i obiektywnej oceny wyników w zakresie pojedynczego produktu lub grupy produktów, co ułatwia rozliczanie poszczególnych jednostek z wyników ich pracy.
Wady to:
-
menedżerowie w każdym oddziale mogą się nadmiernie koncentrować tylko na swoim wyrobie, zaniedbując resztę organizacji
-
następuje wzrost kosztów administracji, ponieważ każdy wydział musi mieć własnych specjalistów do takich spraw, jak badania marketingowe czy analiza finansowa.
-
Grupowanie funkcjonalne – grupowane są stanowiska pracy wymagające tych samych lub podobnych czynności. Funkcjami w tym przypadku mogą być np. finanse czy produkcja. Takie podejście jest najbardziej rozpowszechnione w małych organizacjach.
Podstawowe zalety tego grupowania to:
-
możliwość obsadzenia każdego działu ekspertami z danej dziedziny
-
łatwiejszy nadzór ze względu na to, że pojedynczy menedżer musi być obznajomiony jedynie ze stosunkowo wąskim zestawem kwalifikacji
-
łatwiejsza koordynacja czynności w łonie każdego działu
Wady uwidaczniają się przy wzroście organizacji, a należą do nich:
-
proces decyzyjny jest wolniejszy i bardziej zbiurokratyzowany
-
pracownicy się wąsko koncentrują na swoich jednostkach i tracą z pola widzenia cały system organizacji
-
trudniej obserwować wyniki i rozliczać za nie pracowników
-
Grupowanie według klientów – to grupowanie czynności w celu reagowania i wzajemnego oddziaływania ze specyficznymi klientami lub grupami klientów. Filia sprzedaje wszystkie swoje wyroby określonej kategorii klientów. Na przykład firma elektroniczna mogłaby mieć odrębne filie, zaopatrujące siły zbrojne, odbiorców przemysłowych i nabywców wyrobów powszechnego użytku. Dobrym przykładem jest także działalność kredytowa banków, jest ona zazwyczaj przystosowana do zaspakajania potrzeb różnych grup klientów (np. biznesu, konsumentów, hipoteki, rolników).
Zaleta:
-
pozwala organizacji wykorzystać wykwalifikowanych specjalistów zajmujących się swoistymi klientami lub ich grupami
Wada:
-
wymaga dość dużego personelu administracyjnego, który będzie integrował czynności różnych wydziałów
-
Grupowanie według lokalizacji – w jednym zakładzie grupuje się wszystkie czynności wykonywane przez przedsiębiorstwo w danym regionie. To rozwiązanie jest logiczną konsekwencją konieczności lokalizacji zakładu możliwie blisko:
-
źródeł surowców, jak w przypadku przedsiębiorstw górniczych i naftowych
-
jego głównych rynków, jak w przypadku konieczności umiejscowienia za granicą filii produkującej głównie dla danego kraju
-
głównych źródeł kwalifikowanej siły roboczej, jak w przypadku szlifierni diamentów w Nowym Jorku, Tel Awiwie i Amsterdamie.
Na tej zasadzie często organizuje się firmy usługowe, transportowe, policja i inne nieprodukcyjne.
Zaleta:
-
pozwala organizacji łatwiej reagować na wymagania szczególnego klienta i środowiskowe cechy różnych regionów
Wada:
-
wymagany liczny personel administracyjny, umożliwiający śledzenie jednostek w rozproszonych lokalizacjach
Innymi sposobami grupowania występującymi w organizacjach są: grupowanie według czasu (np. warsztat mechaniczny pracuje na zmiany) lub też według kolejności np. alfabetycznej.