Ocena brak
Dziki
Mięso tego groźnie wyglądającego zwierzęcia już od czasów prehistorycznych uważane jest za przysmak. Dlatego wciąż w wielu rejonach Europy i Azji urządza się polowania na dzika, a jego głowa jest jednym z bardziej cenionych trofeów łowieckich.
Dziki należą do rodziny świniowatych (Suidae). Odmienność tej rodziny od innych ssaków kopytnych polega na tym, że są one zwierzętami wszystkożernymi. Ich szeroka dieta obejmuje małe kręgowce i węże, których jad jest dla nich zupełnie niegroźny. Istnieje dużo cech wspólnych pomiędzy dzikiem europejskim (Sus scrofa) i jego potomkiem, świnią domową (Sus domestica). Obydwa gatunki charakteryzują się nie tylko silnymi siekaczami i zębami trzonowymi, ale również znakomitym słuchem i węchem. Zwłaszcza ten ostatni pomaga dzikom w poszukiwaniu podziemnych przysmaków -korzeni, owoców oraz grzybów. W niektórych rejonach Francji i Włoch ceni się je szczególnie za wygrzebywanie smakowitych trufli - jadalnych grzybów o ostrym zapachu.
Dzik podobny jest również do swojego afrykańskiego kuzyna - guźca. Tak jak on, ma długi i ciężki pysk, uzbrojony w kły, których ostrość utrzymywana jest przez ciągłe pocieranie nimi o skały i drzewa.
Krótkie kończyny
Dziki są krępej budowy ciała, posiadają krótkie kończyny i potrafią przemieszczać się z dużą prędkością. Jedynym przedstawicielem rodziny, który żyje na obszarach porośniętych trawą, jest guziec. Pozostałe gatunki zamieszkują lasy, wychodząc po zapadnięciu zmierzchu na poszukiwanie pożywienia.
Chociaż przeważnie prowadzą samotny tryb życia, czasami spotyka się je w grupach. Ma to miejsce przede wszystkim w okresie godów i w czasie wychowywania potomstwa. Podczas gdy inne ssaki kopytne wydają na świat jednorazowo jedno lub dwoje młodych, samica dzika (locha) potrafi - po 16-tygodniowym okresie ciąży - urodzić do dwunastu małych warchlaków.
Dziki są silnymi zwierzętami, o twardej, szczeciniastej sierści. Za dnia odpoczywają w spokojnym, zacienionym miejscu, a aktywne stają się dopiero nocą. Ich kły są nie tylko niezwykle przydatne do wygrzebywania spod ziemi pokarmu, stanowią także bardzo groźną broń.
Królewski sport
Człowiek od wieków polował na dziki, czy to dla rozrywki, czy też dla mięsa. Istnieje wiele ilustracji przedstawiających to zwierzę jako groźnego napastnika. Polowanie na dzika było atrakcją, jaką królowie i możnowładcy fundowali swoim specjalnym gościom. Atrakcyjność polowania na te zwierzęta wiązała się z tym, że, ze względu na swoją prędkość, były one trudne do dogonienia, natomiast w momencie osaczenia potrafiły się bardzo zaciekle bronić. Ponadto, jako że są one duże, upolowana sztuka dostarczała ogromnych ilości wyśmienitego mięsa.
Polowanie na dzika było ulubioną rozrywką angielskich władców. Szczególnie lubowali się w niej król Henryk VIII i jego córka Elżbieta I, dla których łowy stanowiły źródło mocnych wrażeń. W XVII-wiecznej Anglii polowania na dzika stały się tak popularne, że zwierzę to zostało całkowicie wytrzebione na tym terenie.
Na szczęście w innych częściach świata los okazał się dla tych zwierząt łaskawszy. Dalej jednak organizuje się polowania na dzika, którego w wielu rejonach nadal uznaje się za najtrudniejszą zwierzynę łowną. W Indiach, polowanie na dzika azjatyckiego odbywa się konno, przy użyciu dzid. Chociaż mniejszy od dzika europejskiego, dzik azjatycki słynie ze swej srogości i znane są przypadki zabicia przez niego tygrysa. Kiedy znajduje się on w bojowym nastroju, jego kły mogą^ć bardzo niebezpieczne.
Ostatnie odkrycia
Archeolodzy w czasie wykopalisk stale natykają się na szczątki dzików. Wydaje się, że już w epoce plejstocenu, mniej więcej milion lat temu, stanowiły one zwierzynę łowną. W połowie lat sześćdziesiątych odkryto w pobliżu Nicei obozowisko pochodzące sprzed około 2,5 miliona lat (paleolit), w którym znaleziono, między innymi, skamieniałe szczątki dzików. Jedynymi śladami człowieka były odciski stóp i skamieniałe odchody, jednak szczegółowe badania pozwoliły zrekonstruować wydarzenia jakie miały tam miejsce jakieś 300 tys. lat temu.
Późną wiosną, albo na początku lata - w czasie rozmnażania się zwierząt - myśliwi zasiedlili ten obóz w nadziei znalezienia w pobliżu dużej ilości pożywienia. Z gałęzi wybudowali owalnie ukształtowane szałasy, we wnętrzu których znajdowały się kamienne paleniska, służące do podgrzewania ryb i młodej dziczyzny. W owym czasie, żeby przetrwać, trzeba było ciągle przemieszczać się w poszukiwaniu pożywienia, dlatego myśliwi wkrótce opuścili obozowisko.
Neandertalczycy, którzy żyli od 70 tysięcy do pięciu tysięcy lat temu, także byli myśliwymi, mieszkali jednak w jaskiniach. W odkrytych na terenach Francji i Włoch miejscach ich pochówku znaleziono szkielet trzymający kość szczękową dzika. Wizerunek tego zwierzęcia figuruje także na niektórych malowidłach jaskiniowych z tego okresu.
Przysmak
Kiedy człowiek zmienił tryb życia na osiadły, zaczął równocześnie uprawiać zboże i udomawiać niektóre zwierzęta, w tym dzika. W XVIII wieku dziki zostały wprowadzone na kontynent amerykański, gdzie szybko stały się bardzo popularne. W większości zostały udomowione, jednak w niektórych stanach do dziś występują one także na wolności.
Dziki stanowiły przedmiot handlu pomiędzy Maorysami (rdzenną ludnością Nowej Zelandii) a odwiedzającymi wyspę okrętami. W sumie dzik zamieszkuje prawie całą Europę, Azję (tereny na północ od Himalajów) i północną Afrykę, a także Australię i Amerykę.
■ Kły dolnej szczęki dzika nazywają się szablami. Wzięło się to stąd, że swoim kształtem przypominają ten rodzaj broni. Długość szabel starego samca (łącznie z częścią tkwiącą w zębodole) sięga 30 cm. Kły górnej szczęki, które są krótsze i bardziej zakręcone, nazywa się fajkami. W przypadku samców kły rosną przez całe życie zwierzęcia.
■ Pieczona głowa dzika, z jabłkiem wetkniętym w usta, jest bożonarodzeniową tradycją w Anglii i w Niemczech. Podobno wywodzi sic ona z mitologii nordyckiej, zgodnie z którą mniej więcej o tej porze roku składano dzika w ofierze bogowi pokoju i dostatku.
■ Jeden z pierwszych opisów dzika pochodzi od rzymskiego poety Juwenalisa,
który nazwał go „zwierzęciem urodzonym do ucztowania".
■ Dzik jest powszechnie uważany za zwierze niebezpieczne, atakujące człowieka. W rzeczywistości dzik najchętniej trzyma się z dnia od ludzi, a zaatakować może wtedy, kiedy jest osaczony lub kiedy broni swych młodych.